تنوع ابزارها و دستگاه ها در حوزه سیستم های الکتریکی بی نظیر است. این گستردگی گاهی سبب می شود دو دستگاه شبیه به هم به اشتباه یک سازه تلقی شده در موقعیت های متفاوت به جای هم استفاده شوند. این حالت به طور حتم درباره اسیلوسکوپ و اسپکتروم آنالایزر رخ می دهد. اما آیا این دو واقعا یک وسیله هستند؟ بدیهی است که پاسخ این سوال منفی است. با ما همراه باشید تا ضمن ذکر تفاوت اسیلوسکوپ و اسپکتروم آنالایزر شما را با شباهت های آن نیز آشنا کنیم.

پیش از بررسی تفاوت اسیلوسکوپ و اسپکتروم آنالایزر بهتر است ابتدا چیستی هر یک از این اقلام را زیر سوال ببریم. اسیلوسکوپ که با نام های دیگری مثل اسکوپ یا نوسان نما نیز شناخته می شود،‌ یک ابزار هوشمند بسیار مهم است که به طور خاص برای اندازه گیری داده های الکتریکی و نشان دادن شکل موج آنها طراحی شده است. این سازه همچنین قادر است تغییرات ولتاژ را در طی یک بازه زمانی مشخص حول دو محور عمودی و افقی به تصویر بکشد. اختلاف فاز، شکل موج، دامنه، دوره تناوب و فرکانس از جمله عنصرهایی هستند که به واسطه اسیلوسکوپ ها بررسی می شوند.

برای آنکه تفاوت اسیلوسکوپ و اسپکتروم آنالایزر را به شکل عمیق تری درک کنید، ابتدا ساختار هر کدام را با هم بررسی می کنیم. تقویت کننده و تضعیف کننده سیگنال، مبدل آنالوگ به دیجیتال، مقدار حافظه، پردازنده و نمایشگر دیجیتال اصلی ترین اجزای آن هستند. البته که انواع تریگرها نیز در آن جای می گیرد. ناگفته نماند که کم یا زیاد بودن این اجزا بسته به نوع اسیلوسکوپ شما (که ممکن است دیجیتالی یا آنالوگ باشد) متغیر است.

اسپکتروم آنالایزر که با عنوان دیگری به نام تحلیل گر طیف نیز شناخته می شود، می تواند برای بازبینی و تحلیل سیگنال های دستگاه‌ های فرکانسی مفید واقع شود. به زبان ساده این سیستم سیگنال را دریافت، و آن را به قسمت های فرکانسی کوچکتر تقسیم می کند تا تعیین کند در هر بخش از سازه چقدر فرکانس وجود دارد. این دستگاه پرکاربرد می تواند در حوزه هایی مثل طراحی فیلترها، تست EMI، بررسی پهنای باند و اندازه گیری نویز فاز مفید واقع شود. البته که کاربردهای دیگری مثل تحلیل سیگنال های بی سیم و شناسایی تداخل نیز به آن نسبت داده می شود.

این تحلیل گر سیگنال نیز مانند اسیلوسکوپ از اجزایی مثل ورودی تقویت کننده و ضعیف کننده سیگنال، فیلتر و نمایشگر تشکیل شده است. اما برخی قطعات آن در نوسان نما وجود ندارد. از جمله آنها می توانیم به فیلتر ویدئو، نوسان ساز محلی، آشکارساز و میکسر اشاره کنیم‌.

اسپکتروم آنالایزر و اسیلوسکوپ هر دو ابزارهایی کاربردی برای آنالیز سیگنال های الکتریکی هستند. اما هر کدام شان با یک زاویه متفاوت به یک سیگنال نگاه می کنند و اصلی ترین تفاوت عملکردی شان در حوزه دامنه تحلیل خلاصه می شود. نوسان نما ها سیگنال ها را با محوریت زمان بررسی می کنند. این در حالی است که اسپکتروم آنالایزر برای سازماندهی داده های خود از عناصر فرکانسی بهره می برد. 

زمانی که از یک اسکوپ بهره می برید، در واقع نموداری از زمان و ولتاژ را در اختیار دارید. در اینجا این امکان برایتان ایجاد می شود تا تغییر شکل سیگنال ها در طی چند دقیقه یا چند ساعت را مشاهده کنید. در این حالت امکان زمان بندی داده ها و عیب یابی اطلاعات الکتریکی برایتان ایجاد می شود. این در حالی است که اسپکتروم آنالایزر از یک محور با دو اصل توان و فرکانس تشکیل شده است. این سازه یک سیگنال پیچیده را انتخاب، و آن را به بخش های فرکانسی کوچک تر تقسیم می کند تا به شما بگوید هر بخش از سیگنال چقدر قدرت دارد. به عبارت ساده تر اسیلوسکوپ امکان مشاهده شکل سیگنال در زمان های متفاوت را برایتان ایجاد می کند. درحالی که اسپکتروم آنالایزر به شما می گوید یک سیگنال الکتریکی از چه نوع فرکانس هایی ساخته شده است.

با وجود اینکه دو دستگاه نام برده برای بررسی داده های سیگنالی در دو حوزه مختلف طراحی شده اند، از نظر کاربردی شباهت های بسیاری دارند که ذکرشان خالی از لطف نیست. از جمله این وجه های مشترک می توانیم به عیب یابی سیگنال های الکتریکی، نمایش شکل داده ها، امکان اندازه گیری خودکار و نیاز به ورودی الکتریکی اشاره کنیم‌. البته هر دو گرینه ی نام برده از تکنولوژی های بروزی بهره می برند و امکان دسترسی به قابلیت های پیشرفته را برایتان فراهم می کند.

پاسخ این سوال به طور مستقیم به نوع نیاز شما، مقدار بودجه تان و انتظاری که از دستگاه دارید برمی گردد. با این حال اگر قصد دارید شکل موج سیگنال، دامنه ولتاژ، نویز اعوجاجی و … را بررسی کنید نوسان نما برایتان مناسب است. اما اگر فرکانس های تشکیل شده سیگنال تان برایتان مهم است یا قصد دارید درصد تداخل فرکانسی و هارمونیک ها را مقایسه کنید اسپکتروم آنالایزر انتخاب هوشمندانه تری است. 

علاوه بر آنکه انتخاب صحیح این دستگاه برای پروژه تان ضروری است، مهم است که سازه مد نظرتان را از کدام واحد عرضه کننده تهیه کنید. مجموعه بزرگ تکترونیکس سال ها است که در زمینه تهیه و عرضه ابزارهای الکتریکی فعالیت می کند، پس می تواند ضمن تهیه بهترین محصولات از برترین برندها، کیفیت بالا و قیمت مناسب آنها را نیز تضمین کند. برای کسب اطلاعات بیشتر و تهیه محصولات کافی است با شماره های ذکر شده در صفحه تماس بگیرید.

هر دو سازه نام برده می توانند این پروسه را بر عهده بگیرند‌. اما اسیلوسکوپ این کار را بهتر انجام می دهد.

اسپکتروم آنالایزر یا تحلیل گر سیگنال مناسب این کار است.

بله. شما برای تحلیل همه جانبه سیگنال به دو عنصر فرکانس و زمان در کنار هم نیاز دارید.