انواع هویه

به طور کلی و مختصر اگر بخواهیم بگوییم، هویه وسیله ای است که با حرارتی که ایجاد می کند موجب اتصال فلزات به یکدیگر می شود. در این مقاله قصد داریم در مورد انواع هویه و کاربرد هر یک توضیح دهیم. انواع هویه شامل الکتریکی و غیر الکتریکی، هویه ترانسی، هویه گازی، هویه قلمی و هویه چکشی می شوند. در ادامه ی مقاله به توضیح هر یک به طور مجزا خواهیم پرداخت.

الکتریکی و غیرالکتریکی

از نظر منبع تولید گرما، هویه ها به دو نوع الکتریکی و غیر الکتریکی تقسیم بندی می شوند. در هویه های الکتریکی، هیتر سیمی، هیتر سرامیکی یا خود نوک هویه، منبع تولید انرژی گرمایی می باشد. در هویه های قلمی ، منبع تولید گرما هیتر سیمی است. در هویه های سرامیکی، منبع گرما، هیتر سرامیکی است.

 در هویه های ترانسی، منبع گرما از خود نوک هویه تأمین می شود. جریان تأمین شده از سیم پیچ ثانویۀ ترانس، از نوک هویه عبور می کند و این جریان، باعث بالا رفتن حرارت نوک هویه می شود. بنابراین خود نوک هویه، نقش هیتر را ایفا می کند. در هویه های غیر الکتریکی، منبع گرما شعلۀ آتش می باشد که شعلۀ آتش می تواند روی خود هویه قرار بگیرد و یا از منبع دیگری مانند چراغ پریموس یا کوره تأمین شود. 

در هویۀ گازی، در قسمتی نزدیک به نوک هویه، سر شعلۀ کوچکی وجود دارد که کارایی آن مانند فندک عمل می کند. حرارت حاصل از سوختن گاز به نوک هویه انتقال می یابد و آن را گرم می کند. در هویه های چکشی غیر الکتریکی، منبع تولید حرارت، کوره یا چراغ است.

هویه قلمی

از بهترین و مهمترین انواع هویه برای مونتاژ و لحیم کاری، هویه های قلمی می باشند. هویه قلمی همانطور که از نامش پیداست به نوع متداول هویه که شکل قلم دارد، گفته میشود. این هویه ها، الکتریکی هستند و هیتر آنها می تواند سیمی یا سرامیکی باشد. نوع اتصال نوک آنها به هیتر نیز می تواند موارد 1 و 2 و 4 باشد. در توان های حرارتی مختلف وجود دارند و برخی از آنها نیز قابلیت تنظیم توان حرارتی را دارند.

 بیشتر این هویه ها با برق شهر کار می کنند یا به صورت هویه هیتر هستند و قابلیت حمل کردن را ندارند. منبع انرژی برخی دیگر از آنها آداپتور DC می باشد و در صورتی که بتوان آنها را به باتری متصل کرد (مانند باتری خودرو)، قابل حمل خواهند بود. سرعت گرم شدن آنها نسبت به انواع گازی و ترانسی پایین تر است. این هویه ها در دو نوع AC و DC موجود می باشند. اما نوع AC آنها که با برق شهر کار می کند از انواع دیگر آن متداول تر است. 

این هویه ها می توانند قابلیت های دیگری مانند نشان دادن دما، LED روشنایی و غیره هم داشته باشند. هویه های قلمی برای کاربردهای عمومی و از مهمترین انواع هویه برای لحیم کاری قطعات الکترونیکی می باشند.

هویه ترانسی

در هویه های ترانسی که به آنها Transformer soldering iron نیز گفته می شود، یک ترانس وجود دارد که برق شهر به سیم پیچ اولیۀ آن وصل می شود. سیم پیچ ثانویۀ این ترانس به نوک هویه متصل می شود. با توجه به این که سیم پیچ ثانویۀ این هویه ها تعداد دور کم و ضخامت زیادی دارد، جریان بالایی را تأمین می کند.

 در این هویه ها، جریان از نوک هویه عبور می کند و آن را داغ می کند. در حقیقت خود نوک، هیتر هویه می باشد. با توجه به این که روی سیم پیچ ثانویۀ ترانس، مقاومت خیلی کمی قرار گرفته است، روشن بودن دائم آن موجب سوختن ترانس می شود. به همین دلیل تنها در زمان لحیم کاری لازم است برق آن وصل باشد. به همین منظور، این هویه ها یک سوییچ مانند ماشه دارند که برق آن را قطع و وصل می کند. از دیگر ویژگی های هویه های ترانسی شامل موارد زیر می شود:

• میزان حرارت انواع هویه های ترانسی معمولاً بالاتر از هویه های قلمی می باشد.
• منبع انرژی این هویه ها برق شهر است و این هویه ها معمولا قابل حمل نیستند.
• سرعت گرم شدن این هویه بسیار سریع می باشد. به شکلی که تنها در هنگام لحیم کاری نیاز است که سوییچ آن را فشار دهید..
• این هویه ها، جزو هویه های AC هستند.
• شکل هویه تفنگی می باشد.
• در برخی از آنها یک عدد لامپ کوچک برای روشن کردن محیط لحیم کاری وجود دارد.
• هویه های ترانسی برای بسیاری از کاربردهای عمومی استفاده می شوند. اما با توجه به توان حرارتی بالایی که دارند، مناسب لحیم کاری سطوح و قطعات کوچک نمی باشند.

هویه گازی

هویه های گازی، از انواع هویه های غیر الکتریکی هستند. منبع گرمای هویه های گازی، شعلۀ آتشی است که پشت نوک هویه قرار دارد. به  لحاظ تامین گاز، دو نوع هویۀ گازی وجود دارد. در نوع اول، مخزن گاز روی خود هویه قرار گرفته است. در نوع دوم نیز مخزن با شیلنگ به هویه وصل می گردد. اما در اکثر اوقات وقتی می گوییم هویه گازی، منظور هویه های گازی نوع اول است. توان حرارتی این هویه ها متناسب با شدت و حجم شعلۀ آنها متغیر است و معمولاً توان حرارتی آنها بالاتر از هویه های قلمی است. 

این هویه ها قابلیت حمل را دارند و می توان در صورت عدم دسترسی به منابع انرژی از آنها استفاده نمود. سرعت داغ شدن این هویه ها از هویه های ترانسی پایین تر و از هویه های قلمی بالاتر است. به لحاظ شکل ظاهری نیز در هر دو نوع قلمی و تفنگی وجود دارند. برخی از انواع هویه های گازی دارای جرقه زن هستند و برخی دیگر فاقد جرقه زن می باشند و باید با شعلۀ آتش روشن شوند. کاربرد هویه های گازی، ذوب و لحیم کاری سطوحی است که نیاز به توان حرارتی نسبتاً بالا دارند. همچنین بیشتر کاربرد آنها زمانی است که انواع هویه الکتریکی در دسترس نباشد.

هویه چکشی

هویه چکشی یا Hammer soldering iron دارای سری شبیه چکش یا تبر است. شکل سر آنها در همۀ موارد شبیه چکش یا تبر نمی باشد و هویه های چکشی با اشکال متنوع وجود دارد. با این حال به این هویه ها، هویه چکشی می گویند. هویه چکشی در انواع الکتریکی و غیر الکتریکی وجود دارد. یکی از انواع هویه های چکشی غیر الکتریکی، هویۀ گازی با سرچکشی می باشد. دو مدل هویه چکشی غیر الکتریکی گازی وجود دارد. 

در یک نوع آن، مخزن گاز روی خود هویه قرار دارد و در نوع دیگر، مخزن گاز با شیلنگ به هویه اتصال می یابد. نوع دیگری نیز وجود دارد که با کوره یا شعله ای مثل شعلۀ چراغ پریموس گرم می شود. در این نوع، سر هویه درون کوره یا روی شعلۀ چراغ قرار می گیرد و گرم می شود. توان حرارتی هویه های چکشی، چه در نوع الکتریکی و چه غیر الکتریکی آن، بالا می باشد. نوع گازی این هویه ها قابل حمل هستند. از لحاظ سرعت گرم شدن هم با توجه به این که نوک هویه بزرگ است، مدت زمانی طول می کشد تا دستگاه به طور کامل گرم شوند. در نوع الکتریکی این هویه ها، منبع انرژی برق شهری است. 

بنابراین این هویه ها  قابل حمل نیستند و هیتر آنها نیز AC است. اشکال مختلف و متنوعی از انواع هویه چکشی وجود دارد. کاربرد هویه های چکشی هنگامی است که بخواهیم توان حرارتی بالایی را منتقل کنیم. بنابراین انواع هویه چکشی زمانی استفاده می شود که سطح لحیم کاری بزرگ باشد. هویه های چکشی مناسب لحیم کاری قطعات کوچک و ظریف نیستند و موجب آسیب رساندن به این قطعات می شوند.

در این بخش قصد داشتیم تا شما را با انواع هویه و کاربرد هر یک آشنا کنیم. برای اطلاعات بیشتر مقاله های مرتبط را در تکترونیکس مطالعه نمایید.

هویه دستی

هویه رومیزی